Czy można odwołać się od wyniku egzaminu na prawo jazdy?
W Polsce średnia zdawalność egzaminu na prawo jazdy wynosi nie więcej niż 35%. Wielokrotnie od osób, które go nie zdały, słyszy się o tym, że niepowodzenie jest winą niesprawiedliwej oceny egzaminatora. Niewielu jednak wie, że można odwołać się od krzywdzącego wyniku. Wystarczy zgłosić się do dyrekcji ośrodka egzaminacyjnego i opisać sytuację, w której egzaminowany został niesłusznie potraktowany.
Jak złożyć odwołanie? Najważniejsze, aby na piśmie dokładnie opisać przebieg zdarzenia, które budzi wątpliwości. Później dokumentację należy przekazać do dyrekcji Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego, w którym przeprowadzony został egzamin. Wtedy rozpoczyna się postępowanie wyjaśniające. Przełożeni proszą egzaminatora, którego dotyczy skarga, o złożenie wyjaśnień. Analizowany jest także przebieg egzaminu zapisany przez urządzenie rejestrujące (obejmuje on widok z kamery oraz dźwięk). W emisji nagrania uczestniczą egzaminator oraz dyrektor jednostki. Może brać w nich udział także osoba, która złożyła odwołanie lub jej pełnomocnik. Uwaga! WORD ma obowiązek przechowywać nagranie z egzaminu jedynie przez 14 dni od jego daty, dlatego nie należy zwlekać ze złożeniem odwołania.
W przypadku, gdy osobie zdającej uda się udowodnić winę egzaminatora, może ona jeszcze raz bezpłatnie podjąć kolejną próbę zdania na prawo jazdy. Jeśli skarga zostanie rozpatrzona negatywnie, nie pozostaje nic innego niż wykupić dodatkowe lekcje nauki jazdy i zdecydować się na kolejne podejście do egzaminu.
Wynik egzaminu to nie jedyny obszar, w którym można wnieść odwołanie w sprawie prawa jazdy. Kandydaci oraz osoby, które uzyskały już licencję na prowadzanie pojazdu, mogą odwołać się także od wyniku badań psychologicznych lub lekarskich, jeśli orzeczenie lekarza nie pozwala na odzyskanie dokumentu lub przedłużenie ważności uprawnień do kierowania pojazdami.
Jak wybrać dobrego instruktora na kursie nauki jazdy?
Wybór instruktora nauki jazdy ma wpływ nie tylko na wynik egzaminu, ale także zdobycie przez kandydata na kierowcę umiejętności, które pozwolą mu bezpiecznie prowadzić auto już po uzyskaniu prawa jazdy. Dobry, cierpliwy nauczyciel może także oszczędzić kursantowi niepotrzebnego stresu.
Jak znaleźć dobrego instruktora nauki jazdy? Najłatwiej jest zapytać o niego rodzinę lub znajomych, którym można zaufać. Opinii o nauczycielach warto także poszukać w sieci, trzeba jednak podchodzić do nich z pewnym dystansem, ponieważ nie wszystkie komentarze muszą być obiektywne. Dobrze jest też posprawdzać w sieci rankingi zdawalności egzaminów w poszczególnych szkołach nauki jazdy.
O tym, czy dany instruktor jest odpowiedni dla kursanta, nie warto decydować jeszcze przed rozpoczęciem zajęć. Najlepiej widać to dopiero po kilku godzinach jazd. Jeśli początkujący kierowca nie będzie dobrze czuł się w samochodzie pod okiem konkretnego nauczyciela, najlepiej jest go zmienić. Tym, bardziej, że to właśnie instruktor prowadzący jest odpowiedzialny za przeprowadzanie egzaminu wewnętrznego. Chęć odbywania zajęć z innym nauczycielem wystarczy zgłosić kierownikowi ośrodka nauki jazdy. Jeśli i to nie pomoże, kursant, na własny wniosek, może zmienić szkołę.
Dobry instruktor nauki jazdy powinien być przede wszystkim cierpliwy i komunikatywny. Krzyki i nerwowa atmosfera w samochodzie nie sprzyjają przyswajaniu nowych umiejętności. Z pewnością nie pomogą także w koncentracji. Dobrze, jeśli podczas jazd nauczyciel zwraca uwagę na błędy popełnione przez kursanta i instruuje go, jak poprawnie zachować się, aby zdać egzamin na prawo jazdy. Dlatego nie należy złościć się, jeżeli jest nazbyt wymagający. Do oblania wystarczy kilka małych błędów lub jedno poważne przewinienie. Dobrze też, gdy instruktor jest punktualny. Obcięcie każdej lekcji nawet o 5 minut powoduje, że zajęcia praktyczne z 30 godzin skracają się do 27,5 godziny.
Jak przywrócić cofnięte uprawnienia do kierowania pojazdami?
Osoby, których prawo jazdy zostało zatrzymane, mogą ubiegać się o przywrócenie uprawnień. Jeśli okres karencji wynosił więcej niż rok, należy na nowo zdać państwowy egzamin. Jeśli mniej, wystarczy odebrać dokument w starostwie.
Decyzje o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami wydaje starosta. Może być ona motywowana przewinieniami, których dopuścił się kierowca (prawo jazdy zatrzymywane jest m.in. za przekroczenie w terenie zabudowanym dozwolonej prędkości o więcej niż 50 km/h czy jazdę po alkoholu) lub negatywnym orzeczeniem lekarza, wydanym na podstawie badań psychologicznych lub ogólnych.
Przywrócenie prawa jazdy następuje w momencie, gdy osoba, której odebrano uprawnienia potwierdzi swoje umiejętności, zdając państwowy egzamin. Przebiega on na takich samych warunkach jak ten dla absolwentów nauki jazdy, którzy dopiero starają się o zdobycie dokumentu. Dodatkowo musi zostać spełniony warunek ustania przyczyny, na podstawie której zostało odebrane prawko. Sprawdzenie tego wymogu spoczywa na staroście, który także przywraca uprawnienia. Jeśli orzeczenie będzie pozytywne, zostają one zwrócone kierowcy.
Kto nie może ubiegać się o zwrot prawa jazdy? Przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdami nie przysługuje osobom, u których lekarz stwierdził stałe uzależnienie od alkoholu lub środków odurzających. Oczywiście, w okresie wyznaczonym przez sąd, za kółko nie mogą wrócić także osoby, których dokument został zatrzymany lub cofnięty w kraju albo za granicą.
Dużo łatwiej jest ubiegać się o zwrot prawa jazdy zatrzymanego na okres do roku. Wtedy wystarczy po upływie określonego czasu zgłosić się w starostwie, gdzie trzeba przedstawić stosowny wniosek, poświadczenie wniesienia opłaty skarbowej (10 zł) oraz opłaty ewidencyjnej (0,50 gr). W przypadku, jeśli uprawnienia zostały cofnięte na podstawie negatywnego wyniku badań psychologicznych lub lekarskich, należy przedstawić także orzeczenie doktora, dopuszczające kierowcę do prowadzenia pojazdów.
Szkolenia okresowe dla zawodowych kierowców
Kierowcy zawodowi są zobowiązani do przechodzenia co pięć lat badań psychologicznych i lekarskich oraz szkoleń okresowych. Kursy te trwają 35 godzin i umożliwią przedłużenie ważności uprawnień do wykonywania zawodu.
Obowiązkowi odbywania szkoleń okresowych podlegają kierowcy autobusów i samochodów ciężarowych. Na kursy należy uczęszczać co pięć lat, zgodnie z datą w prawie jazdy. Można znaleźć ją na odwrocie dokumentu – jest poprzedzona kodem „95”. Jest ona zawsze aktualna, ponieważ po odbyciu kursów oraz pozytywnym przejściu badań psychologicznych i lekarskich, pracownik jest zobowiązany do wymiany dokumentu. Dzięki temu zawodowi kierowcy nie muszą mieć już ze sobą zaświadczeń o posiadaniu aktualnych uprawnień.
Do udziału w szkoleniu okresowym dopuszczeni mogą zostać kierowcy zatrudnieni w firmach transportowych, mających swoją siedzibę na terenie RP, osoby przebywające z uwagi na więzi osobiste lub zawodowe minimum 185 dni w roku w Polsce, oraz studenci, którzy studiują w naszym kraju co najmniej 6 miesięcy i mogą przedstawić stosowne zaświadczenie.
Kurs doszkalający składa się z dwóch modułów zajęć teoretycznych. Szkolenie podstawowe, które obejmuje trzy 7-godzinne segmenty, dotyczy między innymi zmian w przepisach, racjonalnej jazdy oraz bezpieczeństwa. Drugi moduł trwa 14 godzin i rozbity jest na dwie części, związane z konkretną specjalizacją kierowcy, np. przewóz drogowy drewna, międzynarodowy przewóz drogowy czy nienormatywne przewozy drogowe. Uczestnictwo w kursie okresowym zostanie potwierdzone Świadectwem Kwalifikacji Zawodowej. Przy wymianie prawa jazdy należy złożyć ten dokument w urzędzie miasta lub gminy wraz z orzeczeniem lekarskim, wynikiem badań psychologicznych, zdjęciem i stosowną opłatą.
Pracodawca nie ma obowiązku finansowania szkoleń okresowych. Dlatego część kierowców zawodowych musi pokrywać ich koszt z własnej kieszeni lub ubiegać się o dofinansowanie ze środków Powiatowego Urzędu Pracy albo funduszy unijnych, przyznawanych w ramach programu „Kapitał Ludzki”.
Zmiany w badaniach lekarskich dla kierowców
Zmiany w badaniach lekarskich dla kierowców dotyczą zwłaszcza praw jazdy kategorii A, A1 oraz A2. Od 31 grudnia 2015 r. każdy, kto będzie ubiegał się o uprawnienia na kierowanie pojazdami tych kategorii, będzie musiał uzyskać pozytywny wynik w badaniu sprawdzającym prawidłowe widzenie stereoskopowe.
Zgodnie ze zmianami, które weszły w życie 31 grudnia 2015 r., prawo jazdy kategorii A, A1 i A2 mogą otrzymać jedynie osoby, które cechuje prawidłowe widzenie stereoskopowe. Warunek ten dotyczy zarówno osób dopiero uczestniczących w kursie nauki jazdy, jak i kierowców przechodzących badania kontrolne. Niekorzystny wynik badania nie wyklucza możliwości otrzymania prawa jazdy kategorii B, AM, B1, B+E oraz T. Osoby ze stwierdzoną jednoocznością lub widzeniem zdwojonym mogą pod pewnymi warunkami otrzymać orzeczenie lekarskie o zdolności do kierowania tymi pojazdami. Należy pamiętać także o tym, że zawodowi kierowcy dodatkowo są zobligowani do okresowego poddawania się badaniom psychologicznym. Kierujący z prawem jazdy kategorii C i D są także zobowiązani do uczestniczenia raz na pięć lat w szkoleniach okresowych. Termin ważności kwalifikacji określony jest w prawie jazdy kodem 95.
Widzenie stereoskopowe pozwala kierowcy na prawidłową ocenę odległości od różnych przedmiotów znajdujących się na drodze. 2% ludzkiej populacji nie ma tej zdolności. Problemy z tego typu postrzeganiem dotyczą głównie osób jednoocznych oraz tych dotkniętych zezem. Badanie poprawności widzenia stereoskopowego polegają na poddaniu pacjenta szeregowi testów, przeprowadzanych z wykorzystaniem tablic. Może ono zostać także wykonane na synoptoforze. W urządzenie wkłada się kolejno obrazki, na które pacjent spogląda jednym lub obojgiem oczu, a następnie bada się obiektywny kąt zeza.
W przypadku, jeśli wynik badania uniemożliwi kierowcy otrzymanie prawa jazdy, można się od niego odwołać. W tym celu należy w ciągu 14 dni od badania, za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie, złożyć odwołanie wraz z uzasadnieniem w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy. Werdykt lekarzy wyższej instancji jest ostateczny.
Badania psychologiczne po utracie prawa jazdy
Uzyskanie 24 pkt karnych, jazda po alkoholu, przekroczenie dozwolonej prędkości o ponad 50 km/h, a także inne poważne wykroczenia drogowe skutkują odebraniem prawa jazdy kat. B. Aby odzyskać dokument część kierowców zobowiązana jest poddać się badaniom psychologicznym.
Na testy psychologiczne po utracie prawa jazdy zwykle kierowane są osoby, które prowadziły pojazd pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Do przejścia psychotestów, zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2013 r., zmuszeni są także kierowcy, którzy przekroczyli limit punktów karnych. Podlegają im również osoby, którym cofnięto uprawniania z uwagi na zły stan zdrowia lub udział w poważnym wypadku drogowym.
Osoby ubiegające się o odzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami powinny odbyć badania w poradni, w której pracują specjaliści, posiadający specjalizację z psychologii transportu. Po uzyskaniu przez badanego pozytywnego wyniku psycholog wyda orzeczenie potwierdzające zdolność do kierowania pojazdami. Jeśli wynik będzie negatywny można się do niego odwołać. Wystarczy w ciągu 14 dni w gabinecie, w którym były wykonane testy psychologiczne złożyć pismo skierowane do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy. Na jego podstawie badania zostaną powtórzone w pracowni tego ośrodka. Należy jednak pamiętać o tym, że ich wynik jest już ostateczny i co najwyżej można zakwestionować go na drodze sądowej.
Badania psychologiczne składają się z trzech części. Pierwsza z nich obejmuje wywiad z zakresu cech osobowości i temperamentu, który psycholog przeprowadza z kierowcą. Druga ma na celu ocenę zdolności intelektualnych badanego. W trakcie ostatniej części psychotestów, które przeprowadzane są na specjalnym urządzeniu, przeprowadzany jest test podzielności i przerzutności uwagi oraz podejmowania decyzji pod presją czasu. Całkowity czas trwania badań psychotechnicznych to około 1,5 godziny.
Jak odwołać się od negatywnego orzeczenia psychologa?
Do przejścia badań psychologicznych zobowiązani są zawodowi kierowcy, a także osoby, którym z uwagi na popełnianie wykroczenia odebrano uprawnienia do kierowania pojazdami. Niestety, nie zawsze orzeczenie psychologa jest pozytywne. Dowiedz się, jak można się od niego odwołać.
Specjalista z pracowni psychologii transportu wydaje orzeczenie na podstawie przeprowadzonej rozmowy i wyników testów na inteligencję oraz uwagę. Dla zawodowych kierowców jego uzyskanie jest równoznaczne z potwierdzeniem uprawnień do wykonywania zawodu. Jednak nie wszystkie wizyty w gabinecie psychologa kończą się pozytywnym rezultatem. W przypadku uzyskania negatywnej opinii, każdy może odwołać się od orzeczenia specjalisty.
Gorsze wyniki badań zwykle oznaczają, że kondycja kierowcy jest w stanie, który nie pozwala na bezpieczne uczestniczenie w ruchu drogowym. Zdarza się jednak czasami tak, że badany ma dużo słabszy dzień lub jest chory i z uwagi na to rezultaty są zaburzone. W takich przypadkach ma możliwość złożenia odwołania i przejścia testów po raz kolejny. Aby zakwestionować ocenę specjalisty należy w ciągu 14 dni od badania złożyć pismo w pracowni, w której odbywały się psychotesty. Kolejne badanie psychologiczne zostanie przeprowadzane przez innego lekarza i będzie miało miejsce w gabinecie wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy. Jego wynik jest już wiążący i można odwołać się od niego jedynie drogą sądową. Dlatego, jeśli także on będzie negatywny, kierowca traci uprawniania do prowadzenia pojazdów.
Badania psychologiczne dla kierowców zwykle trwają ok. 1,5 godziny. Ich koszt to 150 zł. Można je odbyć w jakimkolwiek gabinecie psychologicznym, którego pracownicy posiadają specjalizację z psychologii transportu. Zwykle specjaliści o odpowiednich kompetencjach przyjmują w pracowniach przy szkołach nauki jazdy. Można także odnaleźć psychologów, którzy wydają orzeczenia w gabinetach prywatnych.
Gdzie najlepiej wykonać badania psychologiczne dla kierowców?
Okresowe badania psychologiczne to norma dla zawodowych kierowców. Aby utrzymać ważność uprawnień zawodowych muszą oni kontrolować się u specjalisty raz na 5 lat (przed ukończeniem 60 lat) lub raz na 30 miesięcy (dla osób po 60.). Psychotesty często muszą przejść także kierowcy, którzy w wyniku popełniania wykroczenia utracili prawo jazdy.
Psychotesty można odbyć w gabinetach psychologicznych, których pracownicy posiadają stosowne kompetencje – specjalizację z psychologii transportu. Psychologowie z tego typu uprawnieniami zwykle przyjmują w ośrodkach szkolenia kierowców. Mogą jednak także świadczyć usługi orzekania o zdolności do zawodu kierowcy w prywatnym gabinecie.
Badania psychologiczne dla kierowców to koszt 150 zł. Zwykle, jeśli kierowca pracuje w zawodzie, pokrywa go za niego firma. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 20 lipca 2015 r. cena badań we wszystkich pracowniach badań psychotechnicznych musi być taka sama.
Kto kieruje zawodowych kierowców na badania psychologiczne? Obowiązek ten spoczywa na podmiotach wykonujących transport drogowy oraz przedsiębiorcach, którzy muszą zadbać o to, aby ich pracownicy posiadali ważne uprawnienia zawodowe. W przypadku kierowców z prawem jazdy kat. A i B o skierowaniu na badania psychologiczne może zdecydować lekarz przeprowadzający badania kontrolne. Osoby przyłapane na prowadzeniu po alkoholu na psychotesty może także skierować starosta.
Nie zawsze orzeczenie wydane przez specjalistę jest pozytywne. W przypadku, kiedy zawodowy kierowca nie uzyskał zdolności do pracy, może odwołać się od decyzji psychologa. Aby tego dokonać, musi skierować do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy prośbę o ponowne przeprowadzenie badań. Może to zrobić w ciągu 14 dni od uzyskania negatywnej opinii, składając pismo w gabinecie psychologa, który dokonywał badań. Decyzje wydane na podstawie badan przeprowadzonych w trybie odwoławczym są wiążące.
Kiedy najlepiej przyswoić teorię do egzaminu na prawo jazdy?
Zajęcia teoretyczne na kursie prawa jazdy obejmują 30 h wykładów. Oprócz nich kursant otrzymuje zwykle materiały szkoleniowe, składające się z podręcznika oraz programu pozwalającego na ćwiczenie testów. Kiedy warto przyswoić teorię nauki jazdy? Czy wystarczy po prostu przećwiczyć pytania na kilka dni przed egzaminem?
Wielu kursantów do teorii nauki jazdy podchodzi z pobłażaniem. Wykłady traktują jako coś, co trzeba zaliczyć, aby przejść do zajęć praktycznych. Z uwagi na swoją nieodpowiedzialną postawę testy wewnętrzne zaliczają za którymś podejściem, a prawdziwą naukę przepisów rozpoczynają dopiero przed egzaminem. Niestety, takie swobodne podejście nie pomaga w zastaniu dobrym kierowcą. Trzeba zaznaczyć, że wnikliwe opanowanie teorii jest niezbędne do tego, aby uczestnik ruchu mógł odpowiedzialnie i bezpiecznie funkcjonować na drodze. Dlatego kursant, przyswajając teorię, nie może skupiać się jedynie na rozwiązywania zagadnień do testu. W czasie kilku tygodni zajęć teoretycznych powinien poświecić dużo czasu na studiowanie przepisów i literatury tematycznej, które pomogą mu zdobyć wiedzę, którą później będzie wykorzystywał w praktyce.
Od 4 stycznia 2016 r. przyswajanie teoretycznych aspektów nauki jazdy przez początkującego kierowcę nie będzie kończyło się wraz ze zdaniem egzaminu. Każdy uczestnik ruchu, w okresie pomiędzy czwartym a ósmym miesiącem od uzyskania prawa jazdy, będzie zobowiązany do odbycia dodatkowych zajęć z teorii i praktyki jazdy. Doszkalające wykłady będą trwały dwie godziny i obejmą zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Warto także zaznaczyć, że od początku 2015 r. kursanci mogą zrezygnować z zajęć teoretycznych w szkole nauki jazdy. W zamian przekazywaną na wykładach wiedzę mogą przyswoić we własnym zakresie. Rozwiązanie to nie cieszy się jednak popularnością. Przez pierwsze trzy miesiące od wprowadzenia nowych przepisów skorzystało z niego zaledwie 1,5% zdających.
W przypadku jakich kategorii prawa jazdy należy przejść badania psychologiczne?
Poddawanie się okresowym badaniom psychologicznym to obowiązek, który na zawodowych kierowców nakładają przepisy. Zobacz, kto powinien poddać się psychotestom i jak często należy powtarzać badania.
Badania psychologiczne na prawo jazdy przeprowadzane są w gabinetach specjalistów, posiadających uprawnienia z zakresu psychologii transportu. Obejmują one trzy etapy, które mają na celu wykazanie, że zawodowy kierowca nie będzie stanowił zagrożenia w ruchu drogowym. To właśnie ich wynik decyduje o tym, czy dana osoba zostanie dopuszczona do wykonywania zawodu. Wymagania stawiane wobec tych, którzy ukończyli 45. rok życia zostają nieco złagodzone – z uwagi na wiek mogą oni osiągać nieco słabsze wyniki od młodszych badanych.
Obowiązkowi badań psychologicznych podlegają osoby posiadające lub ubiegające się o prawo jazdy kategorii: C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E. Są to kierowcy samochodów ciężarowych, ciągników siodłowych z naczepą, autobusów, ciągników i pojazdów wolnobieżnych. Do przejścia psychotestów zobowiązani są także taksówkarze, egzaminatorzy i instruktorzy jazdy, motorniczy, a także kierowcy, którzy prowadzili samochód pod wpływem alkoholu lub przekroczyli limit 24 punktów karnych.
Po odbyciu badania psychologicznego i uzyskaniu pozytywnego wyniku, kierowca powinien otrzymać orzeczenie, świadczące o tym, że psycholog nie stwierdza przeciwskazań do wykonywania zawodu. Jak często należy przeprowadzać badania psychologiczne? Uzyskanie pozytywnej opinii specjalisty jest niezbędne w trakcie ubiegania się o prawo jazdy dla zawodowego kierowcy. Później, po zdaniu egzaminu, osoby, które nie ukończyły 60. roku życia powinny powtarzać je co 5 lat. Po osiągnięciu wieku 60. lat badania należy przeprowadzać co 30 miesięcy. Oprócz badań psychologicznych osoby zawodowo kierujące pojazdami są także zobowiązane do poddawania się okresowym badaniom lekarskim.